طبق قانون «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام»، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس موظف است هر شش ماه یک‌بار گزارش اجرای برجام را به صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارائه کند. منابع این گزارش، علاوه بر مشاهدات و بازدیدهای نمایندگان، گزارش‌هایی است که هر ۳ ماه یک‌بار توسط وزارت امور خارجه به این کمیسیون واصل می‌شود.
با توجه به اینکه اجرای برجام از ۲۷ دی‌ماه ۹۴ آغاز شد، اعضای کمیسیون نخستین گزارش را برای بازۀ روز آغاز تا ۲۷ تیرماه ۹۵ به نگارش آغاز کردند. برای تهیۀ این گزارش علیرغم بازدیدهای زیادی که صورت گرفت و تقدیم به‌موقع گزارش‌ها از جانب وزارت خارجه بیش از ۳ ماه طول کشید و نهایتاً ۹ آبان در صحن علنی قرائت شد.
با فرارسیدن ۲۷ دی‌ماه ۹۵، فرآیند تهیه دومین گزارش کلید خورد، اما تأخیر در روند تهیۀ این گزارش بیشتر از مقدار لازم برای گزارش اول بود، به حدی که حدود ۶ ماه برای آن وقت سپری شد.
نهایتاً گزارش کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از دومین شش‌ماهۀ اجرای برجام در حالی روز چهارشنبه هفتۀ قبل پس از تأخیر زیاد، از کمیسیون امنیت ملی رأی گرفته و به هیئت‌رئیسۀ مجلس تقدیم شد که «حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور» رئیس کمیتۀ هسته‌ای مجلس روز پنجشنبه اعلام کرد: «کمیسیون بر اساس گزارش سه‌ماهۀ پنجم وزارت خارجه بخشی از گزارش شش‌ماهۀ سوم را تهیه کرده است! بلافاصله بعد از ارائه گزارش سه‌ماهۀ ششم وزارت خارجه ـ که موعد ارائه از جانب وزارت خارجه ۲۶ تیر است ـ بقیه گزارش کمیسیون را آماده می‌کنیم.»
تأخیر صورت گرفته از جانب مجلس در ارائۀ گزارش اول آن‌قدر به طول انجامیده بود که برخی اعضای هیئت‌رئیسۀ کمیسیون امنیت ملی مجلس قصد داشتند تا نهایی شدن گزارش کمیسیون، از انتشار خبر ارائۀ به‌موقع گزارش سه‌ماهه بعدی توسط وزارت خارجه خودداری کنند! درصورتی‌که علیرغم گذشت زمان خیلی بیشتر برای تنظیم گزارش دوم، دیگر قبحی برای این تأخیر متصور نبودند.
ذوالنور دربارۀ گزارش دوم توضیح داد: «کمیته هسته‌ای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گزارش شش‌ماهه دوم کمیسیون درباره روند اجرای برجام را بعد از طی مراحلی تهیه و تدوین کرد و به وزارت خارجه برای اعلام نظر فرستاد.» رئیس کمیتۀ هسته‌ای بدون اشاره به دلایل این کمیسیون برای نظرخواهی از وزارت امور خارجه ادامه داد: «بعد از اعمال نظرات وزارت خارجه این گزارش به تصویب کمیسیون رسید و به هیئت‌رئیسه برای قرار گرفتن در نوبت قرائت در صحن علنی تقدیم شد.»
نمایندۀ مردم قم درباره دلیل طولانی شدن ارائه گزارش شش‌ماهۀ دوم گفت: «بر اساس مصوبه مجلس وزارت خارجه هر سه ماه یک‌بار باید گزارشی از روند اجرای برجام به کمیسیون ارائه کند و کمیسیون نیز هر شش ماه یک‌بار گزارش نظارتی را تهیه نماید.»
ذوالنور بدون اشاره به اینکه برای تدوین گزارش نخست ۳ ماه وقت صرف شده و گزارش دوم ۶ ماه طول کشیده است، اظهار داشت: «طبیعتاً زمانی که دو گزارش سه‌ماهه ارائه می‌شود کمیسیون نمی‌تواند بلافاصله گزارش شش‌ماهه را تهیه کند چون برای تهیه این گزارش علاوه بر بازدید و تبادل اطلاعات از چند مرکز راستی‌آزمایی گزارش وزارت خارجه را نیز انجام می‌دهیم. به همین دلیل به ناچار گزارش‌های شش‌ماهه با تأخیر انجام می‌شود.»
نظر شما